KURBAN BAYRAMI ARİFESİNDE BERENİS'İN SAÇLARI

Yine geceyi yarıladık.

Etraf zifiri karanlık.

Ege ve Akdeniz'in birleştiği bir coğrafyadayım.

Manzaram iki kadim deniz.

Sağım Ege, solum Akdeniz.

Geçmiş uygarlıklar Ege Denizi'ne Arşipel, Akdeniz'e Mare Nostrum dediler.

Binlerce yıl kim bilir neler yaşandı bu sularda?

Uygarlığın doğduğu yerlerdi buralar.

Dünyanın 7 harikasından 6'sı bu iki denizin kıyılarında inşa edildi.

Bu saatte hafif bir batı rüzgarı(bahar yeli) esiyor.

Batı rüzgarları İspanya'dan Sierra Nevada ve Atlas dağlarından kopup Akdeniz'e ulaşan bir rüzgar.

Antik çağda batı rüzgarına Zephyrus derlerdi.

Zephyrus, Astroios ile Şafak tanrıçası gül parmaklı Eos'un oğluydu.

Ülkesi Bodrum'du.

O yüzden Bodrum'un ilk adı, Zephyria'dır.

Öyle ya.

Bodrum ezeli ve ebedi bahar yellerinin diyarıdır.

Yukarıda samanyolu ışıl ışıl.

Aslan ve Çoban burçlarının arasında Coma Berenices takımyıldızının cılız ışıklarını görüyorum.

Coma latince yıldız demek.

Brenices ise Ptolemaios Kralı Ptolemy III Euergetes'in eşi kraliçe Berenis.

Coma Berenices "Berenis'in saçı" anlamına geliyor.

Peki bir takım yıldızına adını veren bu kadın kim?

Niye saçları bir takım yıldızında?

Berenis, tanrılara kurban kesenlere, adak adayanlara çok anlamlı bir mesaj veren mitolojik bir kadın.

İsterseniz onun mitolojik hikayesini Muğlalı eğitimci, yazar, şair Hamdi Topçuoğlu 'nun mısralarıyla anlatalım.

"O bir kraliçeydi.

Adı: Berenis.

Güzeldi elbet.

Saçları, bal köpüğü bir tutam yıldız.

Kocası Ptolemy,

Uygarlıkların beşiği Mısır’dan yönetirdi

Magrib’i, Akdeniz’i, Ege’yi, Filistin’i.

Bir gün savaşa karar verince Ptolemy,

Yüreğine ateş dağı çöktü Berenis’in.

Suriye, Mezopotamya, Asur.

Çöl, kum ve sıcak…

Savaş bu, gidip de dönmemek

Gelip de görmemek var değil mi?

Uyku uçup gitti gözlerinden.

Dedi ki bir gece,

Eğer zaferle dönerse seferden sevdiğim adam,

Afrodit’e adayacağım

Tüm kadınların kıskandığı saçımın her telini.

Ptolemy savaşırken uzaklarda

Aklı hep eşindeydi Berenis’in.

Gördüğü her kötü rüyayı iyiye yordu.

Bilicilerden geleceği sordu günler boyu.

Ve yine böyle kâbus dolu bir günde,

Çıkageldi ulaklar,

Yelkenleri Akdeniz rüzgârlarıyla şişmiş tekneleriyle.

Berenis gözlerini yumdu,

Bir daha adadı saçlarını mutlu bir haber için.

Müjdeler olsun! dedi,

Karaya ilk adım atan ulak

Efendimiz Ptolemy.

Gerisini duymak bile istemedi Berenis.

Koşup odasına, dibinden kesti saçlarını,

Bir mermer kutuya koyup bıraktı tapınağa.

Büyük şölenlerle karşılandı Ptolemy.

Ama saçsız görünce sevgilisini

Aklı başından gitti.

Öyle bir sitemle baktı ki

Berenis eğip başını

Duyulur duyulmaz bir sesle

Senin uğruna

Afrodit’e adadım saçımı, dedi

Ptolemy, sevindi.

Berenis en değerli

Armağanını kendisi için tanrılara sunduğundan

Üzüldü sonra.

Sevgilisi böyle saçsız kaldığından.

Gidelim, dedi…Görelim tapınakta

Afrodit’e sunulan sevdiğimin adağını...

O da ne?

Ne mermer kutu vardı yerinde ne Berenis’in saçı.

Kükredi Ptolemy.

Koşuştu görevliler bir o yana, bir bu yana.

Bulamadı kimse bir tel.

Gelip boyun eğdiler.

Boynumuz saç telinden incedir dediler.

İster vur, ister sürgünlere gönder bizi.

Ptolemy kılıcını çektiği an,

Durun, dedi, biliciler bilicisi Samsatlı Conon.

Hele bir yıldızlara bakalım!

Kaldırıp başlarını

Engin derinlerine baktılar gece mavisinin.

Bakın, bakın!

Görüyor musunuz sizde?

Bir takımyıldız!

Şaşırdı herkes.

Bukle bukle, yıldız yıldız gülümsüyordu

Sonsuz karanlıkta Berenis’in saçları

Dedi ki bilgeler:

Bu dilek Tanrı katında kabul olmuştur.

De Coma Berenices, dedi

Gökbilimciler bu takımyıldızın adına.

Bin yıllar sonra, dedim ki ben de

Ey canı için tanrısına can adayan!

Bir kez de sen bak gökyüzüne!

Kendin için başka canları adayacağına,

Berenis gibi sen de

Kendinden bir parça adasan Tanrı’na."

Fotoğraf: İtalyan heykeltraş Borghi Ambrogio tarafından 1800’lü yıllarda yapılan Berenis heykeli.

 

 

 

 

 

Tüm ifadeler:

82Ibrahim Halil Haydar Aktas, Nevit Tokdemir ve 80 diğer kişi